มอก. (TIS) และ EN ต่างกันอย่างไร

มาตรฐาน มอก. (TIS – Thai Industrial Standards) และ มาตรฐาน EN (European Norms) เป็นมาตรฐานอุตสาหกรรมที่ใช้กันในประเทศ และ ระดับสากล มีความแตกต่างกันในด้านขอบเขตการบังคับใช้ กระบวนการรับรอง และอำนาจทางกฎหมาย ดังนี้

1. ขอบเขตการใช้งาน

• มอก. (TIS – Thai Industrial Standards)

  • เป็นมาตรฐานอุตสาหกรรมของประเทศไทย กำหนดโดย สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.)
  • มีทั้งมาตรฐานภาคบังคับ และ มาตรฐานสมัครใจ
  • ครอบคลุมผลิตภัณฑ์ที่จำเป็นต่อความปลอดภัยของประชาชน เช่น อุปกรณ์ไฟฟ้า หมวกนิรภัย อุปกรณ์ป้องกันภัยส่วนบุคคล (PPE)
  • มอก. ไม่ได้เป็นที่ยอมรับในนานาชาติทั่วโลก

• EN (European Norms)

  • เป็นมาตรฐานของยุโรป กำหนดโดยหน่วยงานมาตรฐานต่างๆ เช่น CEN, CENELEC, ETSI
  • ใช้เป็นมาตรฐานอ้างอิงในกลุ่มประเทศยุโรปและมักถูกนำไปใช้งานในระดับสากลทั่วโลกให้การยอมรับ
  • ครอบคลุมหลายอุตสาหกรรม เช่น เครื่องจักร อุปกรณ์นิรภัย ระบบไฟฟ้า อาหาร ยา

2. การบังคับใช้

• มอก

  • มีสถานะเป็นกฎหมายในประเทศไทยสำหรับผลิตภัณฑ์ที่กำหนดให้ต้องผ่านมาตรฐานภาคบังคับ เช่น หมวกกันน็อก สายไฟ สวิตช์ไฟ
  • สำหรับมาตรฐานสมัครใจ โรงงานหรือผู้ผลิตสามารถเลือกที่จะขอรับรองเพื่อเสริมความน่าเชื่อถือของสินค้า

• EN

  • ไม่ใช่กฎหมายโดยตรง แต่ในหลายกรณี หากสินค้าได้รับมาตรฐาน EN ก็สามารถผ่านมาตรฐานที่เกี่ยวข้องของยุโรป เช่น CE Marking เพื่อจำหน่ายในตลาดยุโรป
  • เป็นมาตรฐานที่ได้รับการยอมรับทั่วโลกในระดับสากล และ มักใช้เป็นข้อกำหนดในอุตสาหกรรมที่ต้องการความปลอดภัยสูง เนื่องจาก EN มีการทดสอบการใช้งานได้อย่างปลอดภัย จึงมีความมั่นใจมากกว่า

3. กระบวนการรับรอง

• มอก.

  • ต้องผ่านการทดสอบและรับรองโดย สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) หรือหน่วยงานที่ได้รับอนุญาต
  • ใช้กระบวนการตรวจสอบโรงงาน การทดสอบตัวอย่างสินค้า และ การติดตามคุณภาพ

• EN

  • การทดสอบ และ รับรองโดยห้องปฏิบัติการ หรือ องค์กรรับรองมาตรฐานในยุโรป เช่น TÜV, SGS, BSI
  • หากเป็นมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัย มักต้องผ่านการตรวจสอบเพิ่มเติมเพื่อให้ได้รับเครื่องหมาย CE

4. การใช้งานในประเทศไทย

• มอก. เป็นมาตรฐานที่ใช้ภายในประเทศไทยเท่านั้น
• EN  เป็นมาตรฐานยุโรป แต่ได้รับการยอมรับทั่วโลก หากสินค้ามีมาตรฐาน EN อาจช่วยให้ผ่านข้อกำหนดในหลายประเทศ

5. ความแตกต่างในด้านข้อกำหนดทางเทคนิค

• มอก. หลายฉบับพัฒนาโดยใช้มาตรฐานสากล เช่น ISO, IEC หรือแม้แต่ EN เป็นแนวทาง
• EN เป็นมาตรฐานที่มีข้อกำหนดครอบคลุมรายละเอียดที่เข้มงวดสูงกว่า โดยเฉพาะด้านความปลอดภัย และ สุขอนามัย และ การใช้งาน