47
มาตรฐาน มอก. (TIS – Thai Industrial Standards) และ มาตรฐาน EN (European Norms) เป็นมาตรฐานอุตสาหกรรมที่ใช้กันในประเทศ และ ระดับสากล มีความแตกต่างกันในด้านขอบเขตการบังคับใช้ กระบวนการรับรอง และอำนาจทางกฎหมาย ดังนี้
1. ขอบเขตการใช้งาน
-
มอก. (TIS – Thai Industrial Standards)
- เป็นมาตรฐานอุตสาหกรรมของประเทศไทย กำหนดโดย สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.)
- มีทั้งมาตรฐานภาคบังคับ และ มาตรฐานสมัครใจ
- ครอบคลุมผลิตภัณฑ์ที่จำเป็นต่อความปลอดภัยของประชาชน เช่น อุปกรณ์ไฟฟ้า หมวกนิรภัย อุปกรณ์ป้องกันภัยส่วนบุคคล (PPE)
- มอก. ไม่ได้เป็นที่ยอมรับในนานาชาติทั่วโลก
-
EN (European Norms)
- เป็นมาตรฐานของยุโรป กำหนดโดยหน่วยงานมาตรฐานต่างๆ เช่น CEN, CENELEC, ETSI
- ใช้เป็นมาตรฐานอ้างอิงในกลุ่มประเทศยุโรปและมักถูกนำไปใช้งานในระดับสากลทั่วโลกให้การยอมรับ
- ครอบคลุมหลายอุตสาหกรรม เช่น เครื่องจักร อุปกรณ์นิรภัย ระบบไฟฟ้า อาหาร ยา
2. การบังคับใช้
-
มอก
- มีสถานะเป็นกฎหมายในประเทศไทยสำหรับผลิตภัณฑ์ที่กำหนดให้ต้องผ่านมาตรฐานภาคบังคับ เช่น หมวกกันน็อก สายไฟ สวิตช์ไฟ
- สำหรับมาตรฐานสมัครใจ โรงงานหรือผู้ผลิตสามารถเลือกที่จะขอรับรองเพื่อเสริมความน่าเชื่อถือของสินค้า
-
EN
- ไม่ใช่กฎหมายโดยตรง แต่ในหลายกรณี หากสินค้าได้รับมาตรฐาน EN ก็สามารถผ่านมาตรฐานที่เกี่ยวข้องของยุโรป เช่น CE Marking เพื่อจำหน่ายในตลาดยุโรป
- เป็นมาตรฐานที่ได้รับการยอมรับทั่วโลกในระดับสากล และ มักใช้เป็นข้อกำหนดในอุตสาหกรรมที่ต้องการความปลอดภัยสูง เนื่องจาก EN มีการทดสอบการใช้งานได้อย่างปลอดภัย จึงมีความมั่นใจมากกว่า
3. กระบวนการรับรอง
-
มอก.
- ต้องผ่านการทดสอบและรับรองโดย สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) หรือหน่วยงานที่ได้รับอนุญาต
- ใช้กระบวนการตรวจสอบโรงงาน การทดสอบตัวอย่างสินค้า และ การติดตามคุณภาพ
-
EN
- การทดสอบ และ รับรองโดยห้องปฏิบัติการ หรือ องค์กรรับรองมาตรฐานในยุโรป เช่น TÜV, SGS, BSI
- หากเป็นมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัย มักต้องผ่านการตรวจสอบเพิ่มเติมเพื่อให้ได้รับเครื่องหมาย CE
4. การใช้งานในประเทศไทย
- มอก. เป็นมาตรฐานที่ใช้ภายในประเทศไทยเท่านั้น
- EN เป็นมาตรฐานยุโรป แต่ได้รับการยอมรับทั่วโลก หากสินค้ามีมาตรฐาน EN อาจช่วยให้ผ่านข้อกำหนดในหลายประเทศ
5. ความแตกต่างในด้านข้อกำหนดทางเทคนิค
- มอก. หลายฉบับพัฒนาโดยใช้มาตรฐานสากล เช่น ISO, IEC หรือแม้แต่ EN เป็นแนวทาง
- EN เป็นมาตรฐานที่มีข้อกำหนดครอบคลุมรายละเอียดที่เข้มงวดสูงกว่า โดยเฉพาะด้านความปลอดภัย และ สุขอนามัย และ การใช้งาน